تاریخچه سیستم های پستی، زمانی که یک سرویس پستی یا پیک برای ارسال پیام از یک فرد در مکانی به فرد دیگر در مکان دیگر استفاده می شود، با اختراع نوشتن شروع می شود و ممکن است یکی از دلایل اختراع نوشته ها باشد.
در این مقاله ابتدا به بررسی خلاصه ای اجمالی از تاریخچه سیستم پستی در جهان می پردازیم و سپس به تاریخچه چاپارخانه و پست در ایران باستان می پردازیم.
تاریخچه چاپارخانه و پست در ایران باستان
نوشتن حداقل ۹۵۰۰ سال پیش در بین النهرین آغاز شد و شامل استفاده از نشانه های گلی، توده های گل پخته شده با نقاط یا خطوطی بود که مقادیری از کالاها را نشان می داد. یک پیک میتوانست یک ژتون فروشنده به ازای هر تعداد بوشل غلات یا به همان تعداد لیوان روغن زیتون بیاورد، و فروشنده ژتونها را همراه با کالا برای خریدار ارسال میکرد. آن را به عنوان بارنامه عصر برنز در نظر بگیرید.
در حدود 3500 تا 3100 قبل از میلاد در دوره اوروک، شبکه تجارت بین النهرین سر به فلک کشیده بود و آنها ژتون های سفالی خود را در صفحات نازک سفالی پیچیده بودند که سپس پخته می شدند. این پاکتهای بینالنهرین، که bullae نامیده میشوند، برای جلوگیری از تقلب طراحی شدهاند تا فروشنده مطمئن باشد که مقدار صحیح کالا به دست خریدار میرسد. در نهایت، نشانهها حذف شدند و از یک تبلت با نشانگرها استفاده شد – و سپس نوشته واقعا بلند شد.
سیستم پستی
اولین استفاده مستند از یک سیستم پستی – پیک های تعیین شده با حمایت دولت که برای انتقال پیام ها مورد اعتماد بودند – حدود ۲۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بود. در مصر، فراعنه از پیک ها برای ارسال فرمان به سراسر قلمرو ملی استفاده می کردند. اولین پست باقی مانده نیز یک پست مصری است که قدمت آن به ۲۵۵ قبل از میلاد می رسد. قبل از میلاد، از حافظه پنهان پاپیروس Oxyrhynchus بازیابی شد.
حتمالاً از همین نوع خدمات پیک برای اداره مالیات و ردیابی مناطق دوردست اکثر امپراطوری ها، مانند امپراتوری ایرانی هلال حاصلخیز (۵۰۰-۲۲۰ قبل از میلاد)، سلسله هان در چین (۳۰۶ قبل از میلاد تا ۲۲۱ پس از میلاد)، استفاده می شد. امپراتوری اسلامی (۶۲۲–۱۹۲۳ پس از میلاد) در عربستان، امپراتوری اینکاها در پرو (۱۲۵۰–۱۵۵۰ پس از میلاد) و امپراتوری مغول در هند (۱۶۵۰–۱۸۵۷ پس از میلاد). علاوه بر این، بدون شک پیام های حمایت شده توسط دولت در امتداد جاده ابریشم بین بازرگانان امپراتوری های مختلف، احتمالاً از زمان پیدایش آن در قرن ۳ قبل از میلاد، منتقل می شد.
اولین پاکت هایی که از چنین پیام هایی در برابر چشمان کنجکاو محافظت می کرد از پارچه، پوست حیوانات یا قسمت هایی از سبزیجات ساخته شده بود. پاکت کاغذی در چین ساخته شد ، جایی که کاغذ در قرن دوم قبل از میلاد اختراع شد. از پاکت های کاغذی معروف به چی پو برای نگهداری هدایای پول استفاده می شد.
تولد سیستم های پست الکترونیکی مدرن
در سال 1653، ژان ژاک رنوار د ویلایر فرانسوی (1607-1691) یک سیستم پستی را در پاریس تأسیس کرد. او صندوقهای پستی را تنظیم میکرد و هر نامهای را که در آنها قرار میگرفت، در صورت استفاده از پاکتهای پستی که او میفروخت، تحویل میداد. کسب و کار De Villayer زمانی دوام نیاورد که یک فرد حیله گر تصمیم گرفت برای ترساندن مشتریانش موش های زنده را در صندوق های پستی قرار دهد.
رولند هیل (۱۷۹۵-۱۸۷۹)، یک مدیر مدرسه از انگلستان، تمبر پستی چسبنده را در سال ۱۸۳۷ اختراع کرد و به همین دلیل به او نشان شوالیه اعطا شد. با تلاش او، اولین سیستم تمبر پستی جهان در انگلستان در سال ۱۸۴۰ منتشر شد. هیل اولین نرخ یکنواخت پستی را بر اساس وزن و نه اندازه ایجاد کرد. تمبرهای هیل پیشپرداخت هزینه پست را هم ممکن و هم عملی کرد.
امروزه اتحادیه جهانی پست، که در سال ۱۸۷۴ تأسیس شد، شامل ۱۹۲ کشور عضو است و قوانینی را برای تبادل پست بین المللی تعیین می کند.
اولین کاتالوگ سفارش پستی
اولین کاتالوگ سفارش پستی در سال ۱۸۷۲ توسط آرون مونتگومری وارد (۱۸۴۳-۱۹۱۳) توزیع شد که کالاها را عمدتاً به کشاورزانی می فروخت که برای تجارت به شهرهای بزرگ مشکل داشتند. وارد کسب و کار خود در شیکاگو را تنها با ۲۴۰۰ دلار شروع کرد. اولین کاتالوگ شامل یک ورق کاغذ ۸ اینچ در ۱۲ اینچ با فهرست قیمتی بود که جزئیات کالاهای فروش را با دستورالعمل های سفارش نشان می داد. سپس کاتالوگ ها به کتاب های مصور تبدیل شدند. در سال ۱۹۲۶، اولین فروشگاه خرده فروشی مونتگومری وارد در پلیموث، ایندیانا افتتاح شد. در سال ۲۰۰۴، این شرکت مجدداً به عنوان یک شرکت تجارت الکترونیک راه اندازی شد.
اولین مرتب کننده ایمیل خودکار
موریس لوی، دانشمند الکترونیک کانادایی، در سال ۱۹۵۷ یک مرتب کننده نامه خودکار اختراع کرد که می توانست ۲۰۰۰۰۰ نامه را در ساعت پردازش کند.
اداره پست کانادا، لوی را مأمور طراحی و نظارت بر ساخت یک سیستم جدید الکترونیکی و کامپیوتری مرتبسازی پست الکترونیکی برای کانادا کرده بود. یک مرتبکننده مدل دستساز در اداره پست اتاوا در سال ۱۹۵۳ آزمایش شد. کار کرد، و در سال ۱۹۵۶ یک دستگاه رمزگذاری و مرتبسازی نمونهای که قادر به جابجایی تمام نامههای تولید شده توسط شهر اتاوا بود توسط تولیدکنندگان کانادایی ساخته شد. این میتواند نامهها را با سرعت ۳۰۰۰۰ نامه در ساعت پردازش کند و ضریب گمشده آن کمتر از یک در ۱۰۰۰۰ نامه باشد.