«سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی»، دومین کتاب زهرا تاج السلطنه دختر ناصر‌الدین شاه قاجار است. تاج‌السلطنه در این کتاب که روایتی داستانی از زندگی خودش و محیط پیرامونش است، می‌کوشد تصویری از ایران عهد ناصری ارائه کند؛ اما از آنجا که ظاهرا بخش‌هایی از این کتاب، اوایل حکومت پهلوی نوشته یا بازنویسی شده است، در جاهایی از آن، جلوه‌هایی از دوران جدید هم دیده می شود. این کتاب علاوه بر اینکه از نظر تاریخی اهمیت دارد، از جنبه دیگری هم بسیار مهم است. تصویری که از عصر مشروطه تاکنون از تاج‌السلطنه به عنوان زنی لاابالی ارائه شده جای خود را به تصویر زنی فاضله و مبادی آداب و اخلاق می‌دهد که به مسائل مهم ایران در دورانِ گذار به عصر جدید، عمیقا می‌اندیشیده و برنامه‌هایی نیز برای اصلاح امور داشته است. این کتاب را مسعود کوهستانی نژاد تصحیح و تدوین کرده و بر آن مقدمه‌ای پژوهشی و تحلیلی نگاشته است.